Σφράγισμα Δοντιού: Αίτια & Αντιμετώπιση
Τι είναι το σφράγισμα δοντιού;
Το σφράγισμα δοντιού αποτελεί μια θεραπεία αποκατάστασης του χαλασμένου τμήματος κάποιου δοντιού, με στόχο την προστασία του. Έπειτα απο τον καθαρισμό της περιοχής και την αφαίρεση των κατεστραμένων μερών του, ο οδοντίατρος χρησιμοποιεί ορισμένα υλικά, προκειμένου να γεμίσει την τρύπα που έχει δημιουγηθεί και να αποτρέψει την είσοδο άλλων βακτηριδίων που μπορούν να προκαλέσουν επιπλέον φθορά.
Αιτίες απώλειας μέρους του δοντιού
Μια από τις κυριότερες αιτίες απώλειας – καταστροφής μέρους του δοντιού είναι η τερηδόνα, ενώ σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οφείλεται σε κάποιον τραυματισμό που έχει προκύψει μέσω κρούσης.
Τι είναι η τερηδόνα και πώς προκαλείται;
Η τερηδόνα αποτελεί μια από τις πιο κοινές νόσους των δοντιών και αφορά την αλλοίωσή τους, δημιουργώντας τους τρύπες. Αυτή προκαλείται από συγκεκριμένα μικρόβια που ζουν στην στοματική κοιλότητα και συντηρούνται με υπολείμματα τροφών, όπως τα σάκχαρα και τα γαλακτοκομικά. Μέσω δηλαδή αυτής της δράσης τους, παράγουν οξέα, τα οποία έχουν την τάση να διαβρώνουν το δόντι από έξω προς τα μέσα. Ο συνδυασμός επομένως αυτών των μικροοργανισμών και της ελλιπούς στοματικής υγιεινής μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα με πρόσκαιρα (πρώιμη τερηδόνα) ή και μόνιμα αποτελέσματα.
Τρόπος αντιμετώπισης
Εφόσον η τερηδόνα έχει την τάση να εισχωρεί στο δόντι και να αλλοιώνει την μορφή του δημιουργώντας τρύπες, η λύση του σφραγίμαστος καθίσταται αναγκαία. Αυτό συμβαίνει, διότι ο χαμένος όγκος του δοντιού πρέπει να αναπληρωθεί και να “σφραγιστεί” με στόχο την προστασία του εσωτερικού και βαθύτερου τμήματός του.
Όταν ο οδοντίατρος προβαίνει σε σφράγισμα, στοχεύει να γεμίσει το κενό που έχει δημιουργηθεί, αφού πρώτα έχει απολυμάνει το δόντι. Έπειτα, με την χρήση ειδικού υλικού προσπαθεί να δημιουργήσει ένα φράγμα προστασίας του εναπομείναντος δοντιού, αλλά και να το αποκαταστήσει εμφανισιακώς, επιφέροντας ένα αισθητικά ομοιόμορφο αποτέλεσμα.
Είδη σφραγισμάτων
Τα σφραγίσματα δοντιών χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τα μαύρα και τα λευκά. Τα μαύρα σφραγίσματα αποτελούνται από αμάλγαμα, ένα κράμα δηλαδή από άργυρο, κασίτερο και χαλκό. Αυτό, αποτελεί ένα από τα ανθεκτικότερα εμφρακτικά υλικά, ενώ παράλληλα η τιμή τους είναι οικονομική, γεγονός που τα έχει καταστήσει πολύ διαδεδομένα. Αν και κατά διαστήματα εγείρονται αμφιβολίες για την ποιότητα του συγκεκριμένου υλικού και την ασφάλεια χρήσης του, καμία έρευνα δεν επιβεβαιώνει την πρόκληση κάποιου είδους τοξικών ουσιών, οι οποίες είναι επιβλαβείς για την υγεία. Ωστόσο, η αφαίρεση και αντικατάσταση των μαύρων σφραγισμάτων πρέπει να γίνεται με προσοχή από τον κατάλληλο χειρουργό – οδοντίατρο.
Στα πλεονεκτήματα των μαύρων σφραγισμάτων συγκαταλέγεται η ανθεκτικότητά τους στην υγρασία, που επιτρέπει το γέμισμα πολύ βαθέων σφραγισμάτων, όπως και η μεγάλη διάρκεια ζωής τους. Από την άλλη, το αμάλγαμα ως υλικό είναι αρκετά δύσπλαστο και δεν έχει την ικανότητα να κολλάει πάνω στο δόντι. Γι΄αυτόν τον λόγο απαιτείται περισσότερη προσπάθεια από τον οδοντίατρο για τον σχηματισμό της κοιλότητας, ώστε να το δεχτεί, κάτι το οποίο μπορεί να στοιχίσει αρκετή οδοντική ουσία. Επίσης, υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστεί το ίδιο το δόντι με την πάροδο του χρόνου, ενώ το αισθητικό αποτέλεσμα που προκύπτει δεν είναι ομοιόμορφο. Η χρήση επομένως των μαύρων σφραγισμάτων ενδύκνειται για περιοχές που δεν είναι τόσο εμφανείς, όπως και για ασθενείς που δεν έχουν αλλεργία σε κάποιο από τα παραπάνω υλικά.
Τα λευκά σφραγίσματα από την άλλη, έχουν γίνει πολύ δημοφιλή τα τελευταία χρόνια. Αυτά αποτελούνται από σύνθετες ρητίνες, ένα πολυμερές υλικό, το οποίο παρέχει το μέγιστο αισθητικό αποτέλεσμα. Ως υλικό δηλαδή, έχει την τάση να προσαρμόζεται στο χρώμα των δοντιών, παρέχοντας ένα φυσικό και ομοιόμορφο αποτέλεσμα. Επιπλέον, αποτελούν ουσία πιο εύπλαστη, η οποία τοποθετείται απευθείας μέσα στην κοιλότητα, κολλάται και σταθεριποιείται, μιμούμενη την ομοιομορφία του υπόλοιπου δοντιού. Μετά την διενέργεια λευκού σφραγίσματος, ο ασθενής είναι σε θέση να φάει απευθείας, ενώ η αποκατάσταση μέρους του σφραγίσματος που έχει φθαρεί είναι πιο εύκολη και μπορεί να εφαρμοστεί τοπικά. Το μειονέκτημα όμως των λευκών σφραγισμάτων, είναι πως δεν έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής , καθώς σπάνε, φθείρονται και συνήθως απαιτείται συντήρηση ως προς το χρώμα, που μεταβάλλεται με χρωστικές τροφών, όπως ο καφές.
Η διαδικασία του σφραγίσματος
Το σφράγισμα δοντιού αποτελεί μια σχετικά εύκολη διαδικασία, η οποία αποτελείται από ορισμένα στάδια. Πιο συγκεκριμένα, ο οδοντίατρος ξεκινά με τοπική αναισθησία του μολυσμένου δοντιού, το οποίο τροχίζεται και καθαρίζεται εσωτερικά από τα μολυσματικά βακτηρίδια της τεριδόνας. Στη συνέχεια, εξετάζει το τμήμα του δοντιού που έχει απομείνει και σύμφωνα με την θέση και την γεωμετρία του, προβαίνει στο γέμισμα του υπάρχοντος κενού, με την βοήθεια των κατάλληλων υλικών και τεχνικών. Ανάλογα με την έκταση του προβλήματος χρησιμοποιούνται ορισμένα εξαρτήματα, όπως μεταλικά τοιχώματα ή διαφανείς μεμβράνες για την οριοθέτηση του δοντιού και το καλύτερο “χτισιμό” του. Έπειτα τοποθετούνται οι συγκολλητικοί παράγοντες πουι ευνοούν την τοποθέτηση και σμίλευση του υλικού. Τέλος, αφού έχει ανασυσταθεί η δομή του δοντιού, το υλικό τροχίζεται και λειάινεται με στόχο την προσαρμογή του στην στοματική κοιλοτητα του ασθενή.
Το σφράγισμα δοντιού είναι μια επίπονη διαδικασία;
Το σφράγισμα ως διαδικασία δεν είναι επίπονη, καθώς πριν την διενέργειά της ο οδοντίατρος προβαίνει σε τοπική αναισθησία του μολυσμένου δοντιού. Ο πόνος όμως μπορεί να διαφέρει από ασθενή σε ασθενή, όπως και από την έκταση κάθε περιστατικού. Σε σφραγίσματα με μεγάλο βάθος, που πλησιάζουν την ρίζα του δοντιού, υπάρχει πιθανότητα να παρατηρηθεί ευαισθησία μετά την επέμβαση για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτό το γεγονός όμως είναι αναμενόμενο, ενώ συνίσταται η συχνή επικοινωνία με τον οδοντίατρο και η τήρηση των οδηγιών του.
Συντήρηση σφραγισμάτων
Η διατήρηση ενός σφραγίσματος στην αρχική του κατάσταση εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες όπως η στοματική υγιεινή σε συνδυασμό με την διατροφή, η έκταση του σφραγίσματος και τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις η αντικατάσταση των σφραγισμάτων είναι απαραίτητη. Τέτοιες περιστάσεις είναι όταν έχει προκληθεί σπάσιμο του σφραγίσματος ή μέρους του δοντιού, όταν το σφραγισμένο δόντι πονάει ή όταν τα όρια, κυριώς του λευκού σφραγίσματος, αρχίζουν να γίνοται ορατά. Γι΄αυτό τον λόγο συνίσταται τακτική παρακολούθηση της στοματικής κατάστασης του ασθενούς από τον οδοντίατρο, καθώς η πρόληψη αποτελεί την καλύτερη θεραπεία.
